دیابت با چشم چه می کند؟ - دَبی بلاگ

دیابت با چشم چه می کند؟

مصاحبه با دکتر مسیح هاشمی، فوق تخصص بیماری های شبکیه و لیزر

سال ها قبل، پیش از ابداع روش های تازه درمان دیابت، بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت به دلیل عوارض چشمی این بیماری نابینا می شدند. اما امروزه می توان با تشخیص به موقع و درمان مناسب از این عارضه جلوگیری کرد. اگر عوارض چشمی بیماران مبتلا به دیابت به موقع تشخیص داده شود می توان از بروز نابینایی جلوگیری کرد. اما به دلیل بی توجهی بیماران و به موقع مراجعه نکردن به پزشک، عوارض چشمی دیابت از دلیل های بروز نابینایی در بزرگسالی شده است. دکتر مسیح هاشمی، فوق تخصص بیماری های شبکیه و لیزر و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ما را با عوارض چشمی دیابت بیشتر آشنا می کند.

آقای دکتر، آیا بیماری دیابت فقط قسمت خاصی از چشم را تحت تاثیر قرار می دهد یا همه جای چشم را؟

دیابت یک بیماری فراسو است و نه تنها همه جای چشم را بلکه همه جای بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. نقطه اثر بیماری دیابت رگ های کوچک بدن است به این صورت که دیواره رگ های کوچک، نازک شده و مقاومت خود را از دست می دهند و حاشیه های نازکی پیدا می کنند و این امر سبب خراب شدن رگ ها می شود. به عبارت دیگر تخریب رگ، هدف اصلی بیماری دیابت است که در همه قسمت ها صورت می گیرد اما چون ما می توانیم داخل چشم را مشاهده کنیم می توانیم ضایعات چشمی را ببینیم.

پس نمی توانیم بگوییم این عوارض فقط در چشم ایجاد می شود؟

خیر. روی چشم به طور مستقیم اثر می گذارد و چون بینایی شخص کم می شود ما بیشتر به آن توجه می کنیم. ولی اگر از کبد، کلیه و مغز همین بیماران نمونه برداری کرده و زیر میکروسکوپ نگاه کنیم، می بینیم این عوارض در این قسمت ها هم تکرار شده است. به همین دلیل است که خیلی از بیماران مبتلا به دیابت پس از مدتی که بیماری چشم گرفتند تا حدودی کلیه هایشان هم از کار می افتد و بعضی از آنها حتی به سمت دیالیز پیش می فرایند.

اما بد نیست به این نکته اشاره کنم که بیماری دیابت در بعضی از بیماران به سرعت پیشرفت می کند در حالی که دیدشان خوب است و این شخص را گول می زند. فرد احساس می کند که دیابت بر چشمش تاثیر نکرده است و به چشم پزشک مراجعه نمی کند و نتیجه این می شود که بیماری به شدت پیشرفت می کند و زمانی فرد مراجعه می کند که چشمش در شرایط مخربی قرار گرفته است.

این ضایعات از چه قسمتی از چشم شروع می شود؟

از قسمت های داخلی چشم یعنی از شبکیه که مهم ترین و شایع ترین قسمتی است که دیابت بر آن تاثیر می گذارد. شبکیه جایی است که تصویرهایی که ما مشاهده می کنیم روی آن تشکیل می شود. بیماری دیابت در درجه اول عروق شبکیه را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب می شود از این رگ های نازک شده سرم و خون نشت کند. نشت عروقی سبب می شود که سرم و مواد داخل رگ به شبکیه نفوذ کرده و در فضای بین سلول ها انباشته شود. این امر موجب خراب شدن دید مریض و تاری می شود. این آثار اولیه دیابت بر روی دید است. اما به همین جا ختم نمی شود. در مرحله بعدی جوانه هایی در عروق داخل چشم ایجاد می شود که درنهایت به عروق خونی تبدیل می شوند. یعنی چشم دوباره رگ سازی می کند. این رگ های تازه که گاهی به میزان زیاد و فراوانی در چشم رشد می کنند، رگ های اضافه هستند. مانند موهای اضافه که در بدن به وجود می آید. این رگ های اضافی نازک، شکننده و خطرناک هستند و کم کم پس از مدتی در حالی که فرد از وجود این عروق بی خبر است خون ریزی کرده سپس مانند تارعنکبوت در داخل چشم رشد می کنند و به شبکیه چسبیده و آن را مانند چنگک از جای خودش بلند کرده و بیمار را دچار جداشدگی شبکیه می کنند. در این حالت دید بیمار بسیار کم می شود. متاسفانه هنوز هم بیمارانی را می بینیم که با عوارض بسیار پیشرفته بیماری و گاهی تقریبا با نابینایی مراجعه می کنند در حالی که می گویند ما تا سه الی چهار ماه پیش مشکل خاصی نداشتیم.

آیا کاهش بینایی دلیل های دیگری هم دارد؟

بله، یکی از این دلیل ها نرسیدن اکسیژن به مرکز بینایی در شبکیه است، در نتیجه این مرکز از کار می افتد و یا ممکن است به دلیل نشت مایع یا سرم از دیواره های عروق خراب شده به داخل مرکز بینایی و شبکیه، تورم ایجاد شده و سلو ل هایی که نور را گرفته و تصویر ایجاد می کنند نیمه جان شده و از کار بیفتند و در نتیجه بیمار تار می بیند.

علایم درگیری چشم با دیابت چیست؟

بیماری که دچار عوارض چشمی شده ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد اما در کل این عوارض عبارت اند از خون ریزی های کوچک نقطه ای و نشت از عروق که ممکن است وجود داشته باشد و در مرکز بینایی رخ داده باشد ولی از نظر بیمار قابل فهم و درک نباشد. در این حالت به طور معمول دید بیمار کاهش پیدا می کند و تار می بیند به طوری که با عینک هم اصلاح نمی شود. در این حالت بعضی از بیماران در اثر بی توجهی و ناآگاهی به چشم پزشک مراجعه نمی کنند و در نتیجه بیماری در چشم شان پیشرفت می کند و رگ های تازه و بیمار ساخته شده و در نتیجه بیماری در شرایط پیشرفته قرار می گیرد. این افراد ممکن است یک روز از خواب بیدار شوند و متوجه شوند که هیچ چیز نمی بینند. چه اتفاقی افتاده؟ رگ ها دچار خون ریزی شده اند و چشم شان پر از خون شده است.

به طور معمول بیماران چه مدت پس از ابتلا به دیابت به عوارض چشمی مبتلا می شوند؟

ببینید چند نکته هست که باید به آن توجه کنید:

یکی آنکه بیمارانی که در سنین جوانی دچار دیابت می شوند و انسولین تزریق می کنند(دیابت نوع یک) به طور معمول وقتی بیماری شان تشخیص داده می شود به بیماری های چشمی مبتلا شده اند به دلیل اینکه دیابت این افراد دیر تشخیص داده می شود. ولی اصولا اگر فرض کنیم همان روزی که به بیماری مبتلا شده اند تشخیص هم داده شوند، در حدود پنج تا 10 سال طول می کشد تا بیماری خودش را در چشم نشان دهد. در بیماران مسن و میانسال که مبتلا به دیابت نوع دو هستند و هم قرص می خورند و هم گاهی انسولین تزریق می کنند، به طور معمول هشت تا 10 سال پس از ابتلا به بیماری دیابت علایم چشمی شان ظاهر می شود. نکته مهم اینکه ثابت شده است افرادی که قندخونشان را خیلی خوب کنترل می کنند و پرخوری هم نمی کنند، دیرتر به بیماری های چشمی مبتلا می شوند و چشم شان به مراتب سالم تر به جای مانده است. همین طور کسانی که قندخون شان را در یک سطح ثابت کنترل می کنند. باید بدانید نوسان های قندخون برای چشم، کلیه و مغز بسیار مضر است.

آیا میان دیابت نوع یک و دو در زمان و شدت بروز عوارض و نوع آن تفاوتی وجود دارد؟

خیر، در هر دو نوع دیابت عوارض مشابه است و تفاوتی ندارد. اما در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، کنترل عوارض چشمی میزانی مشکل تر است زیرا بیماری چشمی تهاجمی تر است اما زودتر هم تشخیص داده می شود.

آقای دکتر! آیا هنوز هم در کلینیک و بیمارستان ها، نابینایی و یا عوارض چشمی پیشرفته ناشی از دیابت را در بیماران مشاهده می کنید؟

بله. متاسفانه همانطور که گفتم بیشتر مردم نمی دانند که ممکن است در حالی که بینایی شان خوب است، بیماری دیابت در چشم شان بروز کرده باشد. افراد می دانند که بیماری دیابت نابینا می کند ولی فکر نمی کنند که ممکن است بیماری در چشم شان پیشرفته باشد. به همین دلیل وقتی مراجعه می کنند که دیابت در چشم شان ایجاد خون ریزی کرده است.

آیا بیماران می توانند با کنترل قندخون سبب شوند که عوارض چشمی اصلا پیش نیاید؟

بعید است. چون به طور معمول پس از 10 تا 15 سال عوارض ولو به صورت خفیف در ته چشم مشاهده می شود. ولی اگر کنترل خوب انجام شود هم درمان و کنترل این بیماران راحت تر است و هم اینکه شدت عوارض بسیار خفیف تر خواهد بود.

آیا ممکن است دیابت سبب ایجاد آب مروارید شود؟

بله، میزان ابتلا به آب مروارید در بیماران مبتلا به دیابت بیش از افراد دیگر است و حتی اگر شرایط عمومی بیمار اشکال عمده ای پیدا کند ممکن است در مدت 24 ساعت به آب مروارید خیلی شدید، بیماری آب سیاه و یا سایر بیماری های چشمی مبتلا شود. نکته مهم آنکه اگر بیماری چشم در دیابت کنترل نشود جراحی آب مروارید بی فایده است و حتی می تواند مضر باشد.

چه توصیه هایی به بیماران مبتلا به دیابت دارید؟

اولین نکته این که هر فردی که مبتلا به دیابت است باید در اولین فرصت به چشم پزشک مراجعه کند که یا به فرد گفته می شود سالم است و یا اینکه دچار عوارض شده است. اگر چشم پزشک گفت که فرد سالم است معاینه بعدی به دو سال بعد موکول می شود به شرط اینکه دیابت کنترل شود در غیر این صورت به یک سال بعد موکول می شود ولی اگر گفت که عوارض چشمی ظاهر شده بسته به شدت علایم، یا زمان معاینه بعدی را مشخص می کند و یا از همان جلسه، درمان را شروع می کند. والدین به این نکته توجه کنند که رسیدن به سن بلوغ در بچه ها مبتلا به دیابت با پیدا شدن ناگهانی و پیشرفت سریع عوارض چشمی همراه است. بنابراین لازم است بچه ها مبتلا به دیابت هنگامی که به سن بلوغ می رسند در اولین فرصت معاینه کامل چشم را انجام دهند.

منبع:http://www.salamat.com

dorezamin.com: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

kurdeblog.ir: مجله سرگرمی و گردشگری

منبع: راسخون